„Być zwyciężonym i nie ulec – to zwycięstwo.

Zwyciężyć i spocząć na laurach – to klęska.”

Patron Szkoły Podstawowej w Drohiczynie – Marszałek Józef Piłsudski (1867- 1935)

Józef Piłsudski (5 XII 1867 – 12 V 1935) – marszałek, przywódca walki niepodległościowej, organizator i wódz odrodzonego Wojska Polskiego. Urodzony w Zułowie na Litwie, wychowany w duchu tradycji powstania styczniowego, za udział w konspiracji antycarskiej został zesłany na Sybir. Po odbyciu kary wszedł w Wilnie (w 1892) w kręgi konspiracji socjalistyczno – patriotycznej. W 1894 r. stał się faktycznym kierownikiem krajowych działań Polskiej Partii Socjalistycznej, w której głównym jego osiągnięciem było uruchomienie stałego pisma konspiracyjnego „ Robotnik” . Po ponownym aresztowaniu w 1900 r. zbiegł i kontynuował działalność m.in. na czele Organizacji Bojowej PPS, jednej z głównych sił rewolucji 1905 – 1907. Po klęsce rewolucji skoncentrował się na przygotowaniu paramilitarnych formacji niepodległościowych (Związek Walki Czynnej, Związki Strzeleckie) w Galicji. Pierwsze środki na ich działalność pozyskiwał m.in. w akcjach ekspropriacyjnych (sam wziął udział w akcji na wagon pocztowy w Bezdanach pod Wilnem w 1908 r.).

Podczas I wojny światowej organizował oddziały zbrojne – zalążek przyszłej armii polskiej. Początkowo prowadził niezależną akcję w Królestwie, później musiał się podporządkować czynnikom wojskowym i politycznym Austrii, w wyniku czego powstały Legiony Polskie. Osobiście dowodził I Brygadą Legionów, jednocześnie kierując patriotyczną konspiracją – Polską Organizacją Wojskową. Jako członek Tymczasowej Rady Stanu konsekwentnie domagał się od Niemiec i Austrii utworzenia niezawisłego rządu polskiego. W 1917 r. osadzony w niemieckiej twierdzy w Magdeburgu, umocnił swój autorytet przywódcy polskiego ruchu niepodległościowego. Po klęsce Niemiec wrócił w listopadzie 1918 r. do Warszawy, obejmując urząd Naczelnika Państwa. W latach 1919 – 1920 skupił się na obronie zdobytej niepodległości przed zagrożeniami zewnętrznymi. Próbował realizować ideę federacji, która miała połączyć Polskę z jej bezpośrednimi sąsiadami na wschodzie ( w szczególności z Ukrainą, Białorusią i Litwą) i zabezpieczyć w ten sposób Europę Środkowowschodnią przed rosyjskim imperializmem. Prowadził wojnę przeciw Rosji bolszewickiej. Po niepowodzeniu swej ofensywy na Ukrainie odparł zwycięsko bolszewików spod Warszawy w sierpniu 1920, kończąc walkę pokojem w Rydze. Od 1920 r. był marszałkiem Polski i zwierzchnikiem sił zbrojnych. W 1922 r. po wyborze Gabriela Narutowicza na prezydenta, złożył urząd Naczelnika Państwa, rezygnując w następnym roku ze wszystkich funkcji wojskowych. Zamieszkał w Sulejówku pod Warszawą. W 1926 r. przejął ponownie władzę w „przewrocie majowym”. W latach 1926 – 28 i 1930 był premierem, a do śmierci zachował stanowisko m. in. spraw wojskowych i generalnego inspektora armii, co dawało mu pełną kontrolę nad sprawami wojska i polityki zagranicznej. Wobec rosnącego zagrożenia zewnętrznego i anarchizacji życia wewnętrznego ograniczył uprawnienia Sejmu. Starał się utrzymać samodzielne miejsce Polski w polityce międzynarodowej. Doprowadził do zawarcia paktów o nieagresji z ZSRR ( 1932 ) i Niemcami ( 1934), próbując jednocześnie wzmocnić pozycję Polski wobec sojuszników zachodnich. Przeszedł do historii jako symbol polskiego dążenia do niepodległości. Był człowiekiem niezwykle skromnym, który dużą wagę przykładał do takich wartości jak: Honor, Ojczyzna, Wolność.

Zmarł 12 maja 1935 r. Został pochowany na Wawelu, serce zaś – zgodnie z Jego ostatnią wolą – spoczęło w grobie matki na wileńskim cmentarzu „na Rossie”.